حکم اخیر دیوان عالی فدرال آلمان (BGH) دعوی حقوقی درباره نقض حق تکثیر توسط مسدودکنندههای تبلیغات (ad blockers) مبتنی بر مرورگر را احیا کرده و نگرانیهایی درباره احتمال ممنوعیت این ابزارها در آلمان ایجاد کرده است.
شرح ماجرای شکایت از افزونه های مرتبط با ad blockers
این پرونده از شکایت شرکت رسانهای آنلاین Axel Springer علیه Eyeo، سازنده افزونه محبوب Adblock Plus، ناشی میشود. Axel Springer ادعا میکند که مسدودکنندههای تبلیغات مدل درآمدی این شرکت را تهدید میکنند و اجرای وبسایت در مرورگرها را نقض حق تکثیر میدانند. این ادعا بر این اساس است که HTML/CSS یک وبسایت بهعنوان یک برنامه کامپیوتری محافظتشده تلقی میشود و مسدودکنندههای تبلیغات با مداخله در ساختارهای اجرایی حافظه (مانند DOM، CSSOM و درخت رندر) باعث بازتولید یا تغییر غیرمجاز میشوند.
پیشتر، دادگاهی در هامبورگ این ادعا را رد کرده بود؛ اما حکم جدید BGH نقصهایی در رد قبلی تشخیص داد و بخشی از درخواست تجدیدنظر را لغو کرد و پرونده را برای بررسی مجدد ارجاع داد.
Daniel Nazer، مشاور ارشد مالکیت معنوی و محصول Mozilla، هفته گذشته هشدار داد که به دلیل پیشزمینه فنی این اختلاف حقوقی، ممنوعیت احتمالی میتواند بر سایر افزونههای مرورگر نیز تأثیر بگذارد و انتخابهای کاربران را محدود کند. او توضیح داد که کاربران ممکن است به دلایل مختلفی، از جمله بهبود دسترسیپذیری، ارزیابی دسترسیپذیری یا حفاظت از حریم خصوصی، بخواهند مرورگر یا افزونهای صفحه وب را تغییر دهد.
بر اساس حکم BGH، ادعای Axel Springer باید دوباره بررسی شود تا مشخص شود آیا DOM، CSS و bytecode بهعنوان برنامه کامپیوتری محافظتشده تلقی میشوند و آیا تغییرات ایجادشده توسط مسدودکنندههای تبلیغات قانونی هستند یا خیر. این دیوان اعلام کرده که نمیتوان رد کرد که bytecode یا کد تولیدشده از آن بهعنوان یک برنامه کامپیوتری محافظتشده باشد و مسدودکننده تبلیغات ممکن است با تغییر یا بازتولید غیرمجاز، حقوق انحصاری را نقض کند.
اگرچه مسدودکنندههای تبلیغات هنوز غیرقانونی اعلام نشدهاند، پرونده Axel Springer اکنون احیا شده و احتمال تغییر نتیجه در این دور وجود دارد. Mozilla خاطرنشان کرد که رسیدگیهای جدید ممکن است تا دو سال طول بکشد تا به نتیجه نهایی برسد. تا آن زمان، این وضعیت میتواند اثر بازدارندهای بر آزادی کاربران مرورگرها ایجاد کند؛ زیرا توسعهدهندگان مرورگر ممکن است برنامههای خود را محدودتر کنند و توسعهدهندگان افزونهها برای اجتناب از مشکلات حقوقی، قابلیتهای ابزارهای خود را کاهش دهند.